شناسایی آلل های ژن بهاره سازی vrn-a1 در توده های گندم نان ایرانی به روش اکوتیلینگ

گندم¬های زمستانه برای گلدهی نیاز به قرار گرفتن در سرمای زمستان دارند (نیاز بهاره سازی). در گندم نیاز بهاره¬سازی با ژن vrn1 کنترل می¬شود. vrn1 به عنوان یک عامل محرک گلدهی است و با دمای پایین بیان این ژن فعال می¬شود. در این مطالعه تنوع ژنتیکی 32 ژنوتیپ گندم بهاره ایرانی و یک ژنوتیپ به نام گندم بهاره¬ی چینی بر اساس صفات مورفولوژیک و نشانگر issr بررسی شد. همچنین تکنیک اکوتیلینگ برای یافتن snp از ژن vrn-a1 و تنوع آللی با نشانگرهای اختصاصی آللهای vrn-a1 برای این ژنوتیپ¬ها انجام شد. در آزمایش مزرعه¬ای، لاین¬های خالص (ژنوتیپ¬ها) کاشته شدند. ده صفت کمی (روز تا گلدهی، طول برگ پرچم، ارتفاع گیاه، طول پدانکل، طول ریشک، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، طول دانه، عرض دانه) و چهار صفت کیفی (نوع سنبله، رنگ سنبله، کرک¬دار بودن سنبله و رنگ گوشوارک) اندازه¬گیری شدند. آمار توصیفی برای صفات مورفولوژیکی نشان داد که بیشترین ضریب تغییرات مربوط به طول ریشک و کمترین ضریب تغییرات مربوط به روز تا گلدهی بود. مقایسه میانگین ژنوتیپ¬ها نشان داد که اختلاف معنی-داری بین ژنوتیپ¬ها وجود دارد. بیشترین همبستگی مثبت بین وزن هزار دانه و عرض دانه مشاهده شد. تجزیه خوشه¬ای ژنوتیپ¬ها را به سه گروه تقسیم کرد. هشت آغازگر issr بکار رفته، 70 باند با چند شکلی خوبی را نشان دادند. بیشترین و کمترین مقادیر چند شکلی، 19/0 و 47/0 را بترتیب داشتند. گروه بندی بر اساس نشانگرهای issr ژنوتیپ¬ها را به دو دسته¬ی تقریبا مساوی تقسیم کرد. تنوع آللی در مکان ژنی vrn-a1 نشان داد که چهار ژنوتیپ آلل غالب vrn-a1a را دارا بودند در حالیکه 29 ژنوتیپ آلل مغلوب vrn-a1 را داشتند. دو آلل غالب دیگر، vrn-a1b و vrn-a1c در هیچ یک از ژنوتیپ ها مشاهده نشد. با استفاده از تکنیک اکوتیلینگ، 32 ژنوتیپ گندم نان بهاره ی ایرانی به دو دسته ی هاپلوتایپ تقسیم شدند. نتایج بیانگر وجود تنوع snp در ژنوتیپ های مورد بررسی بود